Maaibeleid

De gazons vervullen diverse functies, zoals een recreatieve functie, speelfunctie, ruimtelijke functie, hondenuitlaatroute, waterbergende functie en evenemententerrein.

Om het gazon in stand te houden is frequent maaien nodig. Als het maaibeheer verandert, verandert ook de grasvegetatie. Op sommige plekken is dat gewenst op andere niet vanwege het gebruik.

We blijven maaien op hondenuitlaatroutes en belangrijke verkeerspunten. Ondanks de droogte groeien bepaalde soorten gras en kruiden door. Omdat de hoogte van het gras dan niet meer voldoet aan de beeldkwaliteit gaat de aannemer toch weer maaien om de hogere soorten af te maaien. Ook willen we grasaren in het gazon voorkomen. Grasaren kunnen erg vervelend zijn voor honden, ze kunnen hierdoor verwond raken. Zodra het gazon, na enige regenval weer begint te groeien, beginnen de aannemers weer met het reguliere maaiwerk.

Gazon heeft een geringe ecologische waarde in vergelijking met natuurvriendelijk beheerd groen. Voor de biodiversiteit is variatie in de vegetatie waardevoller dan alleen kort gras. In kort gas leven weinig soorten, maar toch vinden sommige vogels hier wel voedsel. Zoals de merel die hier regenwormen zoekt. Gazon is wel goed voor de opvang van water.

Het beleid van de gemeente is gericht op het versterken van de biodiversiteit. Daarom zetten we het omvormen van gazons naar meer ruw gras geleidelijk door. We doen dit op locaties waar dit bijdraagt aan de biodiversiteit, waar voldoende draagvlak is en waar het voldoende schaal en maat heeft. Niet alle gazons worden omgevormd naar ruw gras, want we houden natuurlijk ook rekening met andere functies van het gazon zoals recreatie en drukke verkeerspunten.

We maaien volgens hooilandbeheer. Dat betekent dat we maaien en na enkele dagen het maaisel afvoeren. Het afvoeren van het gras voorkomt dat de bodem verrijkt wordt met voedingsstoffen. Dit zorgt voor verschraling van de grond, waardoor er meer soorten kruiden komen. Dit is goed voor de biodiversiteit. Alleen langs drukke verkeerswegen staan we een maai-zuigcombinatie toe die het maaisel direct opzuigt.

We maaien 1 of 2 keer per jaar. De maaifrequentie en het maaimoment hangt af van voedselrijkdom, de locatie en de verkeersveiligheid. We maaien op 2 momenten in het jaar:

• Maaironde 1: eind mei tot half juli (week 23 t/m 28)
• Maaironde 2: begin september tot eind oktober (week 36 t/m 43)

Er zijn een paar uitzonderingen:

• Ruw gras met bloembollen maaien we vroeg in het voorjaar. Zo voorkomen we dat de bloembollen door het overjarige gras heen moeten groeien. Hierdoor hebben ze meer kans om tot bloei te komen.
• Het maaien van bloemrijkgras is maatwerk. We maaien dit buiten de standaard maairondes. Het maaien gebeurt op afroep.
• Bij zeldzame soorten zoals de grote pimpernel, weidekervel en orchideeën houden we rekening met de meest gunstige maaiperiode om de soort in stand te houden.

In ruw gras bloeien de bloemen op verschillende momenten. Er staat dus altijd wel iets in bloei. Het maaien heeft grote invloed op de aanwezig planten, bloemen en insecten. Maar het maaien is ook noodzakelijk om de graslandsoorten te behouden en ieder jaar terug te laten komen. Door rekening te houden met zaadvorming en insecten proberen we zo min mogelijk te verstoren. Ook laten we steeds vaker delen van de vegetatie staan zodat insecten hier kunnen overleven en zaden kunnen rijpen. Dit noem je sinusmaaien.

Ja, in o.a. Van Zwietenpark, Diezemonding, Kanaalpark en in de Grootte Wielen. We proberen dit op een manier te doen dat niet alles wordt weg gegraasd maar er ook voldoende vegetatie blijft staan.

Dit hangt af van meerder factoren. Niet alleen de bodemomstandigheden maar ook de invloed van naast gelegen percelen, denk aan landbouw, intensief verkeer en de invloed van strooizout. De omvorming van grasland naar bloemrijk grasland heeft ook tijd nodig. Het kan wel 6 tot 10 jaar duren voordat andere plantensoorten hun plek vinden in het gras. Het is van belang om het maaien en afvoeren van maaisel consequent aan te houden zodat de bodem steeds schraler wordt. Bloemen en kruiden krijgen meer kans als de bodem voedselarmer is.

Jazeker. We houden rekening met kwetsbare en zeldzame soorten zoals de grote pimpernel, weidekervel en orchideeën. We maaien op een tijdstip dat gunstig is om deze soorten te behouden.

Om te voorkomen dat het gemaaide gras voedingstoffen aan de grond afgeeft wordt het maaisel na elke maaironde na 3 tot 7 dagen geruimd. Insecten en andere soorten krijgen zo de kans eruit te kruipen en het zaad kan zich verspreiden. Helaas kunnen niet alle soorten ontsnappen, denk aan de eitjes en rupsen van vlinders.

Op sommige plekken maaien we gefaseerd. Bij een aantal bermen wordt de eerste meter langs de weg 2 keer gemaaid de rest 1 keer. Dit doen we om te voorkomen dat het gras over het fietspad, de weg of het trottoir hangt. Andere bloemrijke vegetaties maaien we bewust gefaseerd vanwege de overlevingskansen van insecten en zaadvorming. Dit noem je sinusmaaien.

Sinusbeheer is een vorm van gefaseerd maaien, waarbij variatie en flexibiliteit centraal staan. In het kort komt sinusbeheer erop neer dat er bij elke maaibeurt een deel van de vegetatie blijft staan. Maar dan wel in wisselende patronen (sinussen). Hierdoor ontstaat een maximum aan variatie in soorten, van kort gras tot ruigten en alles wat daar tussen in zit. Zo is er op elk moment van het jaar voor elk wat wils; van nectarplanten tot overwinteringsplekken. Sinusmaaien is de meest insectenvriendelijk wijze van beheer en het ziet er ook nog eens erg mooi en interessant uit. We gaan het sinusmaaien in onze gemeente steeds vaker toepassen op percelen die voldoende afmeting hebben. Op smalle bermen of kleine percelen is deze vorm van maaien niet mogelijk.

Nee, u mag het niet zelf maaien. Natuurvriendelijk beheerd gras is onderdeel van een aaneengesloten netwerk van stadsnatuur. Dit netwerk vormt een route waarlangs planten en dieren zich (veilig) kunnen verplaatsen. Meer natuur in de stad zorgt voor meer leven, maar ook voor verandering van de openbare ruimte. We begrijpen dat het even wennen is. De één vindt dat misschien rommelig, terwijl de ander er juist van geniet.

Dat is normaal. Vanwege de groeiperioden en het maaien ontstaat er elk seizoen een ander beeld. Bij inzaaien heb je het eerste jaar kleurrijk bloemenmengsel, na enkele jaren verdwijnen de eenjarige kruiden en blijft de natuurlijke kruidenvegetatie over. Een voorbeeld is de klaproos. Deze komt spontaan op nadat er in de grond is gegraven, maar verdwijnt weer na een jaar.

Op sommige locaties leggen we bewust bloemenlinten aan, vaak samen met buurtbewoners. Bloemenlinten zijn stroken bestaande uit inheemse wilde bloemensoorten zoals margrieten, korenbloemen, veldsalie, slangenkruid en vele andere fraaie soorten. Hiermee helpen we de natuur een handje, het geeft snel resultaat en ziet er ook nog eens mooi uit. Voor de bloemenlinten wordt een deel van de grasmat verwijderd. Daarna zaaien we het in met speciaal geselecteerd zaad met soorten die hier van nature thuis horen. Na verloop van tijd (dit kan soms 1-3 jaar duren), ontwikkelt zich een bloemenpracht die veel vlinders en bijen aantrekt. Een Vlinder idylle werkt volgens het zelfde principe, maar deze leggen we aan samen met de Vlinderstichting. De zadenmengsels die we gebruiken zijn erg kostbaar. We passen dit daarom alleen op specifieke plekken toe.