Gebied 1: Brede binnenstad
De brede binnenstad bestaat uit de volgende buurten: Binnenstad Centrum, Binnenstad Oost, Binnenstad Noord, De Hofstad, Orthenpoort, Veemarktkwartier, Het Zand, Boschveld, Paleiskwartier en Willemspoort. Op deze pagina vind je informatie over de inloopavonden en uitkomsten.
Inloopavond 19 maart 2024
Aanwezig: 11 personen
Over het algemeen vonden de aanwezigen de toelichting op de concept gebiedsvisie als een helder en samenhangend verhaal. Het werd als fijn ervaren dat mensen de kans krijgen om erover mee te praten en denken. De 3 hoofdlijnen uit de visie werden erkend en logisch bevonden als belangrijke vraagstukken voor de toekomstige ontwikkeling van de Brede Binnenstad.
Netwerk van groen en water voor een gezond stadsleven
- Zorg ook voor vergroening in het historisch centrum. Begrijpelijk dat er een bepaalde waarde zit aan de cultuurhistorische uitstraling. Maar in hoeverre weegt dat op tegen aantasting van de leefbaarheid. Balans is belangrijk.
- Maak groen aantrekkelijk om te verblijven, te bewegen en te ontmoeten. Het moet uitnodigen en niet alleen maar groen zijn voor het aanwezig zijn van groen.
Bossche verstedelijking in sfeergebieden langs spoor en water
- Logisch om die uitbreiding aan de westkant van het spoor te maken om zo de historische binnenstad meer lucht te geven. Zorg dat er ook voldoende trekkers aan de westkant van het spoor komen, zodat mensen ook daadwerkelijk die stap over het spoor maken.
- Destijds is een kans gemist om bijvoorbeeld niet het nieuwe theater aan deze kant van het spoor te bouwen. Het nieuwe Design Museum wordt wel verplaatst. Onder meer om het concept Brede Binnenstad waar te kunnen maken. Dat wordt door een aantal aanwezigen ondersteund.
- Denk aan de jongeren. Zorg dat er ook voor groepen die er nu ‘niet tussen komen’ een plek te vinden is.
- Vraag: wat is de tijdspanne van de stap richting Ertveldplas? Antwoord: nog geen planning. Het is slechts een eerste gedachte. We gaan eerst alle ontwikkelingen die nu lopen uitwerken, zoals Bossche Stadsdelta, Innovatiekwartier en EKP-terrein. Sowieso als het ooit gebeurt, pas na 2040.
Een aantrekkelijk verbonden binnenstad
- Goed om de stap over het spoor makkelijker te maken. Spoor is nu vaak barrière. Alleen een overgang realiseren zorgt echter niet voor aanloop. Zorg dus dat er voldoende functies ook in de nieuw te ontwikkelingen gebieden landen.
- Stap voor stap transitie is goede aanpak voor mobiliteit. Het autoluwer maken van de binnenstad, om het verblijfsklimaat te verbeteren, wordt onderschreven. Er zijn wel aandachtspunten als het gaat om parkeren voor bijvoorbeeld stadsbezoekers, ouderen of mindervalide groepen die afhankelijk zijn van de auto. Zij moeten bepaalde plekken kunnen blijven bezoeken. Zorg voor logische alternatieven als de auto op bepaalde plekken niet meer kan komen. Aantal voorbeelden zijn de Blauwe Engelen busjes en de Seniorenbus, maar dit zijn kleinschalige oplossingen. Voor grote groepen is er nog geen alternatief.
- Houd bij wandelroutes door de binnenstad rekening met de toegankelijkheid voor mindervaliden. Den Bosch is geen toegankelijke stad voor mensen met een fysieke beperking.
- Goed om de ruimte die vrijkomt door minder straatparkeren in te zetten voor andere zaken als groen en dergelijke.
- Bekijk ook goede voorbeelden uit andere steden in Europa. Bijvoorbeeld Gent.
Overige opmerkingen
- Wellicht is het een idee om te onderzoeken of een overkluizing van het spoor of de snelwegen extra ruimte voor woningbouw en/of kantoren kan opleveren.
Inloopavonden 4 en 9 oktober 2023
De inloopavonden waren op woensdag 4 oktober in de Podium Azijnfabriek en op maandag 9 oktober in het Bestuurscentrum van de gemeente. In totaal kwamen zo’n 75 personen langs.
Tijdens de bijeenkomsten (en online via het participatieplatform) lieten we onze visie op de brede binnenstad zien aan de hand van een kaart. Ook toonden we kaarten met drie ontwikkelrichtingen die daarbij horen. Dit zijn:
- Vergroening: voor een fijne, gezonde leefomgeving met bomen, parken en water.
- Een verbonden binnenstad: heldere verbindingen tussen onderscheidende deelgebieden en de omliggende wijken onder andere door duidelijke, aantrekkelijke stadsentrees.
- De binnenstad als huiskamer voor iedereen: ruimte voor woningen, voorzieningen, ontmoetingsplekken en bedrijvigheid. De Spoorzone – van Willemspoort tot Ertveldplas – is in ontwikkeling. Op bereikbare plekken voor het openbaar vervoer, fietsers en voetgangers worden woningen, bedrijven en voorzieningen toegevoegd met ruimte voor groen.
Deelnemers herkenden deze richtingen en zijn daar ook positief over. Twee onderwerpen waren voor hen vooral belangrijk; vergroening en mobiliteit. Dit kregen we terug:
- Deelnemers zijn een groot voorstander van vergroening. De binnenstad wordt namelijk steeds warmer. Daarbij werd wel opgemerkt dat vergroening al jaren op de agenda staat. Een belangrijke boodschap is dan ook om dit een keer écht uit te voeren. “Maak het ‘vergroenen van de binnenstad’ concreter (waar en hoe). En accepteer dat groen ruimte vraagt. Maak bijvoorbeeld een klankbordgroep samen met bewoners en experts.”
- Deelnemers misten een heldere visie op mobiliteit. De gemeente wordt gevraagd om een standpunt in te nemen over mobiliteit in en naar de binnenstad. Veel bewoners willen een autoluwe binnenstad. Fietsers en voetgangers moeten voorrang krijgen boven gemotoriseerd verkeer. We kregen terug dat veel fietsverbindingen nog onlogisch zijn en fietsers geen voorrang krijgen boven autoverkeer. Zo worden bijvoorbeeld snel rijdende auto’s en e-bikes als gevaarlijk genoemd. Dit leidt tot onveilige situaties. Ontwerp de binnenstad voor langzaam verkeer. Laat de auto’s parkeren aan de randen van de binnenstad (bij parkeergarage Wolvenhoek staat een rij, terwijl de parkeergarage St Jan capaciteit genoeg heeft). Versterk de OV-verbindingen naar de binnenstad (ook ‘s avonds en in het weekend). En vanuit de westkant van de stad naar de brede binnenstad zijn logische routes nodig. Een toekomstbeeld is dat meer verbindingen onder of over het spoor nodig zijn.
Andere terugkerende onderwerpen waren:
- Goed dat de binnenstad groter wordt en de verbindingen tussen het oosten en westen van het spoor worden verbeterd. Er moet aandacht zijn voor de (sociale) veiligheid. De stationstunnel wordt als onveilig ervaren.
- De aansluiting van de brede binnenstad op de Ertveldplas en de ontwikkeling van een Buitendieze aan de westzijde van de binnenstad vindt men positief. Een suggestie: “geef meer ruimte voor recreatiebootjes. En voorkom dat het gebied naast de Ertveldplas helemaal wordt volgebouwd. Een ander woon- en leefmilieu dan wat in de rest van de binnenstad te vinden is, is passender.”
- Er wordt aandacht gevraagd voor de woningbouwopgave. Vooral voor jongeren/starters en voor ouderen (levensloopbestendig, zorg, voorzieningen). Ook is er de vraag hoe de verdichtingsopgave eruit komt te zien: hoeveel woningen op welke plek en welk soort woning voor de gebieden waarvoor nog geen plannen gemaakt zijn.
- De toegankelijkheid van de binnenstad moet beter. Zo is genoemd dat de binnenstad onvriendelijk is voor mensen met een handicap.
- Ook werd genoemd dat een visie op de energietransitie mist.
- Er was discussie over het weren van de bus uit de binnenstad, tot aan de randen van de binnenstad. Een deel van de bewoners zien graag minder verkeer in de binnenstad en vinden bussen door smalle straten onveilig. Anderen vinden het juist belangrijk dat de bus zo dicht mogelijk in het hart van de binnenstad komt. Vooral voor mensen die minder goed ter been zijn of een minder goede conditie hebben, zoals ouderen. Een aantal bewoners kwamen met het alternatief om kleinere (elektrische) bussen in te zetten. Of om routes op knelpunten aan te passen.
- Er zijn ook tegenstrijdige punten als het gaat om cultuur en recreatie. Aan de ene kant zijn mensen blij met en willen meer ruimte voor ‘rafelranden’ en bruisplekken, creativiteit, activiteiten, terrasjes en horeca. Aan de andere kant is genoemd dat de binnenstad geen evenemententerrein is. Er moet juist aandacht zijn voor leefbaarheid, veiligheid, rust en gezondheid. Dit vraagt aandacht voor het onderscheid in de verschillende gebieden in de brede binnenstad.
Uitkomsten stellingen
Vergroening van de Brede binnenstad
Er is een vrij eenduidig beeld dat er meer groen in de binnenstad mag/moet komen. Daarbij wordt bij stelling 4 en 5 gereageerd dat én-én nodig is, en dus geen keuze tussen grotere groenzones/parken en fijnmazig groen door de hele binnenstad. Hieronder zie je de stellingen en hoe daarop gereageerd is:
- Stelling 1: De binnenstad is steeds vaker te druk en te warm. Daarom zijn meer koele, groene plekken nodig in de binnenstad.
Eens: 81 deelnemers – Oneens: 3 deelnemers. - Stelling 2: Meer bomen, planten en parken in de binnenstad mag ten koste gaan van bestrating voor fietsers, voetgangers en auto’s.
Eens: 60 deelnemers – Oneens: 13 deelnemers. - Stelling 3: Teveel bomen en planten past niet bij de cultuurhistorische uitstraling van de binnenstad.
Eens: 6 deelnemers – Oneens: 70 deelnemers. - Stelling 4: Een overgangszone of rand met water en groen rondom de brede binnenstad is een goed alternatief voor het gebrek aan groen in het historisch centrum.
Eens: 25 deelnemers – Oneens: 40 deelnemers. - Stelling 5: Liever een groter park dan veel fijnmazig groen zoals bomen en planten in het hele centrum.
Eens: 4 deelnemers – Oneens: 65 deelnemers.
Een verbonden Brede binnenstad
De meeste reacties tonen aan dat de binnenstad meer ruimte moet bieden aan langzaam verkeer zoals fietsers en wandelaars. Deze verbindingen moeten ook beter en toegankelijker worden. Verbetering van de stadsentrees moet niet betekenen dat er meer ruimte voor gemotoriseerd verkeerd is, maar dit juist ontmoedigen (bijvoorbeeld lage snelheden en brede fietspaden). De stadsentrees mogen wel groen en veilig worden ingericht. Er is discussie over de drukte in de binnenstad. Een deel vindt dat de binnenstad een levendige plek moet zijn met een mix aan functies en ruimte voor ontmoeting. Een ander deel vindt dat vooral toeristen en evenementen voor te veel drukte zorgen. De bewoner moet voorop staan.
- Stelling 1: De binnenstad is al druk genoeg. Het is niet wenselijk om de binnenstad in te richten voor nog meer mensen.
Eens: 38 deelnemers – Oneens: 26 deelnemers. - Stelling 2: De hoofdroutes naar de binnenstad dienen te verbeteren voor fietsers en wandelaars, waarbij langzaam verkeer voorrang heeft op gemotoriseerd verkeer.
Eens: 64 deelnemers – Oneens: 4 deelnemers. - Stelling 3: De relatief kleinschalige pleinen in de historische binnenstad zouden ook in de Spoorzone aangelegd moeten worden zodat een pleinenroute ontstaat.
Eens: 48 deelnemers – Oneens: 8 deelnemers. - Stelling 4: In het hart van de historische binnenstad kan en mag je niet meer overal en altijd fietsen of je fiets overal stallen in de openbare ruimte.
Eens: 21 deelnemers – Oneens: 35 deelnemers. - Stelling 5: De stadsentrees en invalswegen naar de brede binnenstad moeten worden verbeterd, zodat dit duidelijke toegangen zijn tot de binnenstad.
Eens: 33 deelnemers – Oneens: 21 deelnemers. - Stelling 6: De bus hoeft niet door de binnenstad te rijden en mag haltes hebben aan de randen van de binnenstad.
Eens: 39 deelnemers – Oneens: 18 deelnemers.
De huiskamer voor iedereen
In de meeste reacties komt terug dat het goed is om te ontwikkelen voor groepen zoals creatieven en jongeren. En er moet plek zijn voor iedereen. Bouw voor alle doelgroepen en zorg voor een goede mix. Het grootste deel van de deelnemers is tegen hoge appartementengebouwen. Vooral in de historische binnenstad. Er wordt ook teruggeven dat hoogbouw relatief is. En leegstand moet beter benut worden. Er hoeven daar geen pleinen of parken voor te verdwijnen. Er is juist ruimte voor groen en ontmoeten nodig. Inwoners vinden ook dat de Rietvelden i.v.m. de gezondheid van omwonenden aangepakt moet worden. Er is discussie over hoe dit eruit zou moeten zien. Reacties gaan over bijvoorbeeld passende schone industrie, het menging van functies maar ook het behouden van bedrijvigheid.
- Stelling 1: Het is belangrijk dat de ontwikkeling van de Spoorzone zicht richt op andere/nieuwe doelgroepen dan het historisch centrum, zoals ondernemers, creatievelingen en jongeren.
Eens: 45 deelnemers – Oneens: 11 deelnemers. - Stelling 2: Er is een groot woningtekort. Hoge appartementengebouwen in de binnenstad is hiervoor een oplossing.
Eens: 15 deelnemers – Oneens: 44 deelnemers. - Stelling 3: Extra woningen en bedrijven in de binnenstad zijn noodzakelijk. Het is nodig dat hiervoor een aantal pleinen of parken moeten verdwijnen.
Eens: 3 deelnemers – Oneens: 58 deelnemers. - Stelling 4: De industrie van de Rietvelden zou moeten plaatsmaken voor woningen en voorzieningen.
Eens: 40 deelnemers – Oneens: 15 deelnemers. - Stelling 5: De zuidoostkant van de Ertveldplas, de Brabanthallen en omgeving kan in de toekomst onderdeel worden van de brede binnenstad.
Eens: 44 deelnemers – Oneens: 12 deelnemers.
Andere gebiedsvisies
Wil je de verslagen teruglezen van de andere drie gebiedsvisies? Bekijk per gebiedsvisie de resultaten:
Niet gevonden wat je zocht?
Je kunt op verschillende manieren in contact komen met de gemeente ’s-Hertogenbosch.